Na samym czubku „włoskiego buta” leniwie rozciąga się niezwykła Kalabria z pięknymi plażami zajmującymi niemalże całe wybrzeże oraz krajobrazem urozmaiconym zalesionymi górami. Przezroczyste morze, zadziwiająca atmosfera południa Włoch oraz gościnni mieszkańcy zachęcają do przyjazdu, podobnie jak świetna kuchnia i wiele atrakcji turystycznym umilających wakacje. Urozmaicone wybrzeże poprzecinane skalistymi urwiskami, bujna, śródziemnomorska roślinność, miasteczka z niepowtarzalnym klimatem i gorące powietrze z dala od zatłoczonych ośrodków turystycznych bardzo często są ostoją dla zmęczonych turystów szukających wytchnienia.

Kalabria jest ostatnim regionem położonym na południu Półwyspu Apenińskiego, otoczonym Morzem Tyrreńskim i Jońskim, sąsiadującym z Sycylią oraz Bazylikatą. Pierwszymi najeźdźcami, którzy zawitali do Kalabrii byli Grecy, którzy w VIII w. pokonali Cieśninę Messyńską i rzucili się na podbój Półwyspu Apenińskiego. Swoje wpływy miało także Bizancjum oraz Normanowie, po których panowaniu Kalabria weszła w skład Królestwa Sycylii. Na bogatej historii piętno odcisnęła dynastia andegaweńska i aragońska, a Kalabria podobnie jak pozostałe regiony trafiła do zjednoczonych Włoch w 1861 r.

Stolicą regionu jest miasto Cosenza, którego historyczna dzielnica zajmuje wzgórze otoczone rozległymi, nowszymi przedmieściami. Do miasta warto wstąpić chociażby ze względu na piękną, gotycką katedrę poświęconą przez samego króla Fryderyka II; znajduje się w niej między innymi ciekawy, rzymski sarkofag ozdobiony sceną myśliwską oraz grób Izabeli Aragońskiej, która zmarła właśnie w Cosenzie. Będąc w okolicy katedry warto dla pięknego widoku pofatygować się do zrujnowanego Castello, górującego nad starówką, by wyobrazić sobie pewną historię. Z miastem związana jest bowiem ciekawa legenda, według której pod miejscową rzeką ma być pochowany Alaryk I – barbarzyński król Wizygotów, który wracając z podboju Rzymu zmarł na malarię i został pochowany w korycie rzeki Busento. Rzeka ostatecznie zmieniła bieg zakrywając grób z wszystkimi łupami i skarbami, a Cosenzę dzięki temu zaczęli odwiedzać turyści i poszukiwacze owego skarbu. Miasto zachwyca także swoimi muzeami, teatrami oraz festiwalami muzycznymi przyciągającymi turystów wypoczywających w okolicy.

Wybrzeże Morza Tyrreńskiego:

Diamante – w wąskich uliczkach jednego z najlepszych kurortów na wybrzeżu stoją charakterystyczne dla południowej części Włoch wybielone domy czyniące miasteczko niezwykle atrakcyjnym dla turystów. Diamante zachwyca nie tylko swoim architektonicznym urokiem, ale także wspaniałymi żwirowymi i piaszczystymi plażami doskonale nadającymi się do letniego wypoczynku, rozciągniętymi na długości kilkunastu km, łączącymi w sobie okoliczne kurorty Scalea, Bruca, Cirella i Cucco Riviere. Na całym odcinku funkcjonują najlepsze hotele, wiele wyśmienitych restauracji serwuje nie tylko owoce morza, ale także kalabryjskie potrawy regionalne, w wielu miejscach można wypożyczyć sprzęt rekreacyjno-wypoczynkowy, więc nie ma czasu na nudę. Dodatkową atrakcją Diamante są malowidła na ścianach domów stworzone przed laty przez wielu artystów, odróżniające zdecydowanie ten kurort od innych.

Belvedere Marittimo – typowa miejscowość wypoczynkowa ze świetnym zagospodarowaniem turystycznym obejmującym hotele i apartamenty do wynajęcia, a także wspaniałą, pełną zieleni okolicą. W kurorcie dla turystów dostępne są przyjemne, piaszczyste plaże z nadbrzeżną promenadą wysadzaną palmami oraz kamieniste fragmenty nabrzeża oddzielone od otwartego morza falochronami. Wypoczynek w takim miejscu to sama przyjemność, biorąc pod uwagę kilka świetnych restauracji i tawern, które zadbają wieczorami o dobre samopoczucie. Nad miasteczkiem góruje zamek wart odwiedzenia po dniu spędzonym na rozgrzanej plaży, gdyż z jego okolic najlepiej widać niepowtarzalne i romantyczne zachody słońca.

Pizzo – piaszczysto-żwirowe plaże osłonięte falochronami, niezatłoczone z powodu odcięcia kurortu od turystycznego zgiełku gwarantują spokojny wypoczynek w rodzinnej atmosferze. W okolicy znajduje się kilka zatoczek kąpielowych, w których można bez problemu nurkować i podziwiać majestatyczne zachody słońca. W miasteczku są także baseny kąpielowe, zakupy można zrobić w ciekawym centrum, a turkusowe wybrzeże może zachwycić najbardziej wybrednych turystów. Dodatkową atrakcją jest mały zamek, w którym stracono jednego z generałów Napoleona, a także kościół Chiesetta di Piedigrotta wzniesiony przez marynarzy, którzy uniknęli śmierci na morzu.

Tropea – najpiękniejsze i najpopularniejsze letnisko w południowych Włoszech, zawieszone na klifie, sprawiające wrażenie przylepionego do malowniczego urwiska. Turystów do tego niezwykłego zakątka przyciągają luksusowe hotele i wiele możliwości noclegowych oraz piękna, piaszczysta plaża z niesamowitymi widokami położona u podnóża majestatycznego miasteczka z wąskimi ulicami, po których spacerowe wieczory bywają niezwykle romantyczne, wzbogacone w zakupy i degustację kalabryjskich potraw serwowanych przez najlepsze restauracje. Wolny od plażowania czas najlepiej poświęcić na zwiedzenie kościoła na wyspie Santa Maria dell'Isola, z okolic którego niezapomniane widoki na długo pozostaną w pamięci, a także dwóch ciekawych pałaców. Na ulicach miasta można spotkać turystów zajadających się lokalnym specjałem, jakim są lody cebulowe.

Nicotera/Nicotera Marina – kurort łączy w sobie to, co turyści lubią najbardziej, czyli cechy uroczego letniska oraz zabytkowy charakter umilający spędzanie czasu po plażowaniu. Oprócz wspaniałej bazy noclegowej miasteczko oferuje liczne sklepy, bary, restauracje, fontanny, pasaże wodne (można się w nich ochłodzić) i baseny, a także cenne zabytkowe centrum, z okolic którego rozpościera się niezwykły widok na miasto. W miejscowym muzeum znajduje się wiele ciekawych eksponatów, interesująca jest także miejscowa bazylika i kościół – po ich zwiedzeniu najlepiej wybrać się na spacer po deptaku przemierzając jednocześnie teren od plaży aż do wioski rybackiej z tawernami serwującymi owoce morza.

Capo Vaticano – niezwykły kurort zlokalizowany na przylądku o tej samej nazwie, z doskonale zagospodarowanymi piaszczystymi i piaszczysto-żwirowymi plażami. Turyści bardzo chętnie spędzają w tym miejscu wakacje ze względu na szeroki wybór rozrywek oraz dogodną lokalizacją ułatwiającą zwiedzanie okolic i pięknych zakątków włoskiego wybrzeża. Najsłynniejsze plaże położone wśród malowniczych klifów gwałtownie opadających do lazurowego morza to piaszczyste Spiaggia Grotticelle oraz Tonicello. W wielu ciekawych zatoczkach można nurkować w krystaliczne czystej wodzie, dzięki różnym głębokościom można napotkać wiele ciekawych gatunków ryb oraz przepiękne rafy, a także opalać się z dala od zgiełku innych kąpielisk. Kurort to również doskonała baza noclegowa z licznymi hotelami gwarantującymi wypoczynek na najwyższym poziomie.

Scilla – kurort charakteryzuje się piękną, piaszczystą i dobrze zagospodarowaną plażą, a także dobrymi warunkami noclegowymi oraz przyjemnymi lokalami gastronomicznymi, w których można posłuchać opowieści o Scylli – sześciogłowym potworze pożerającym żeglarzy. Kurort doskonale nadaje się do uprawiania sportów wodnych, w niewielkim porcie można wypożyczyć motorówkę, a w wolnym czasie zwiedzić zamek oddzielający plażę od wioski rybackiej.

Briatico – nowoczesny i prężnie rozwijający się kurort położony w niezwykłym sąsiedztwie Zatoki Tyrreńskiej otoczonej wysokimi klifami. Atutem miejsca są piaszczysto-żwirowe plaże doskonale nadające się do wczasowania oraz ciekawe imprezy w postaci dansingów i koncertów na żywo organizowanych wieczorami dla przybyłych gości. W upalne dni można wyszaleć się na nartach wodnych, windsurfingu i żeglować do woli po lazurowym morzu. Przy okazji warto wybrać się w okolice starożytnych ruin, wieży strażniczej lub popłynąć w sąsiedztwo wyspy-więzienia Scoglio delle Galerie.

Scalea – przyjemny kurort będący alternatywnym wyjściem dla turystów uciekających od gwarnych i zatłoczonych miejsc. Spokojna, leniwa atmosfera i powolne życie mieszkańców sprawiają, że w tym miejscu można wspaniale wypocząć. Kilka hoteli gwarantuje wypoczynek na najwyższym poziomie, przy okazji spacerów po mieście można podglądać codzienne życie mieszkańców. Kamyczkowe plaże rozpościerają się na długości kilku kilometrów, a doskonałe zagospodarowanie zapewnia wypożyczalnie leżaków i parasoli. Okoliczną atrakcją są igielitowe stoki, po których można poszaleć na nartach, gdy woda i piasek przestają cieszyć. Wieczory najlepiej spędzić na spacerach wśród zabytków takich jak kościół Santa Maria d'Episcopio czy XIII-wieczny pałac – Palazzo Spinelli.

Wybrzeże Morza Jońskiego:

Sellia Marina – kurort słynący z luksusowych kompleksów hotelowych, przy których znajdują się liczne boiska, korty tenisowe i pole golfowe. Miasteczko upodobała sobie młodzież dzięki bogatemu życiu nocnemu, a także żwirowej plaży idealnie nadającej się do wypoczynku i uprawiania sportów wodnych. Wolny czas można poświęcić na zwiedzanie starożytnych zabytków oraz uczestnictwo w imprezach kulturalnych i koncertach organizowanych w miejscowym amfiteatrze.

Bovalino – często odwiedzany kurort ze względu na bardzo dobrze rozwiniętą bazą noclegową z domkami letniskowymi apartamentami i luksusowymi hotelami. Drobny piasek na plaży przyciąga miłośników wylegiwania się nad lazurowym morzem, a w pobliskich restauracjach można skosztować wspaniałych dań rybnych i owoców morza, warto więc wybrać się do którejś z tawern z wspaniałym widokiem na morze.

Siderno – komfortowe domki letniskowe, apartamenty i hotele na wysokim poziomie gwarantują wspaniały wypoczynek i możliwość uprawiania dyscyplin sportowych związanych z morzem, a niezwykły urok kurortu przyciąga turystów poszukujących promieni słonecznych oraz niezwykłej gościnności mieszkańców. Okoliczne plaże są zarówno piaszczyste jak i kamieniste, więc każdy może znaleźć dogodny wypoczynek dla siebie i swojej rodziny.

Guardavelle – kurort posiada piaszczyste plaże doskonale nadające się do wygrzewania w promieniach słonecznych, pływania na windsurfingu, nartach wodnych i do żeglowania, a przyjemne uliczki sprzyjają wieczornym spacerom, kiedy upały nie dają się we znaki, a tawerny zapraszają smakowitymi potrawami i dobrą zabawą.

Soverato – jeden z najbardziej znanych kurortów na wybrzeżu Morza Jońskiego przyciągający turystów specyficznym, południowym klimatem, hotelami o różnym standardzie, dyskotekami, pubami i restauracjami oraz malowniczą zabudową ze starymi kamieniczkami, wśród których wieczorne spacery doskonale relaksują po upalnych dniach. W miasteczku znajdują się ruiny zamku najlepiej prezentującego się nocą w sztucznym oświetleniu, w ciągu dnia natomiast miłośnicy plażowania mają do dyspozycji szerokie, piaszczyste plaże zlewające się z lazurowym morzem.

Catanzaro – zatłoczony kurort, który nigdy nie usypia, turystów przyciąga świetnie przygotowana infrastruktura hotelowa, piękne plaże, piaszczyste i żwirowe, a także możliwością uprawiania sportów wodnych. Miasto ma antyczne korzenie, położone jest nad przepiękną Zatoką Squillace, na malowniczej skale, a dolina Fiumarella połączona niezwykłym mostem dzieli je na dwie części. Spacery, romantyczne wieczory i wspaniała kuchnia serwowana w wielu świetnych restauracjach na pewno sprawią, że wczasy w tym miejscu będą należały do niezwykle udanych.

Isola Capo Rizzuto – kolejny ciekawy kurort na „obcasie włoskiego buta” przyciągający turystów niezwykłymi plażami z drobnym, złocistym piaskiem oraz wieloma okolicznymi miejscami kąpielowymi, gdzie najlepiej pływa się i nurkuje w skalistych zatoczkach. Capo Rizzuto to przepiękny przylądek zdominowany przez ośrodki wypoczynkowe, przyjemne bary i restauracje z niezwykłym widokiem na morze. Położenie przylądka sprzyja dobrym wiatrom, więc na  horyzoncie można zobaczyć wielu turystów żeglujących po bezkresnym morzu oraz uprawiających windsurfing, kite surfing i narciarstwo wodne.

Świętowanie życia to we Włoszech nic innego jak spożywanie posiłków i picie zacnych trunków. O włoskiej kuchni mówi się, że jest jedną z najlepszych kuchni na świecie, stąd jej wielka popularność w wielu krajach, gdzie lokale z włoskim jedzeniem można spotkać praktycznie na każdym rogu ulicy, a włoskie nazwy własne nie są już tak obce i na dobre zadomowiły się w powszechnym słownictwie. Spaghetti, pizza, ravioli czy lasagna to potrawy, które na stałe zagościły też na stole niejednego domu. Nie tylko takie menu jest domeną wyśmienitej kuchni, w której dominują świeże owoce, zioła, ryby i jarzyny stosowane od wieków przez włoskich kucharzy należące do zdrowej diety, której nie zaszkodzi nawet mały dodatek oliwy.

Kuchnia włoska to również wpływy innych kuchni pozostawiające swój ślad dzięki bogatej historii, wyraźnie dominują wpływy francuskie, austriackie czy greckie, chociaż wielu Włochów uważa, że właśnie domowe jedzenie jest tym najbardziej wartościowym.

Włosi mają silnie zakorzenione tradycje kulinarne, przez co spożywanie posiłków jest prawdziwym, często bardzo długim, ale jakże smakowitym rytuałem. Obowiązkowe śniadanie prima calzione nie może obejść się bez cappuccino oraz brioche lub cornetto – miękkiej bułki francuskiej nadziewanej dżemem, kremem czy czekoladą, taki posiłek można spokojnie skonsumować stojąc przy barowej ladzie. Jeżeli ktoś zgłodnieje od razu sięga po panini – wielkie kanapki składające się z bagietki przełożonej kiełbasą, serem i różnorodnymi dodatkami, w zależności od gustu. Bary z takimi kanapkami zwane paninoteca to standardowy obrazek większych miast, zamawia się zwykle tramezzini – gotowe kanapki z białego chleba z różnymi dodatkami lub gorące toste z serem lub szynką i pomidorem. Przed południem najlepiej zamówić coś na wynos w barze tavola calda, wszędzie można też kupić pojedyncze kawałki pizzy. Zapiekanki focacce obłożone serem lub pomidorem ze szpinakiem, wątróbką lub mięsem spotykane są na targach, tak samo jak popularne suppli – zapiekane kule ryżu wypełnione farszem mięsnym.

Obiad – pranzo – zazwyczaj zaczyna się od antipasto – przystawki (mogą nią być surowa szynka prosciutto, gotowana cotto lub wędzona crudo z serem mozzarella) po której następuje kulinarna celebracja zupy, risotto lub dania z makaronem zwanych ogólnie il primo, następnie ryba lub mięso, ser, świeże owoce, czyli il secondo i na koniec kawa. Pochłonięcie wszystkich dań zalecane jest wyłącznie turystom z nadmiernym apetytem.

Contorni – sałatki lub warzywa można zamawiać i spożywać osobno, w każdej restauracji można dostać też makaron z sosem pomidorowym – pomodoro lub mięsnym – al ragu, różne pasty, spaghetti z sosem bolońskim lub napoli, risotto czy też tortelini – pierożki z nadzieniem mięsnym lub serowym.

Przebywając na wczasach we Włoszech nie wypada przejść obojętnie obok lodów włoskich – gelato – cieszących się popularnością nie tylko w tym kraju. Lody w wafelku – un cono – można kupić dosłownie wszędzie, a najlepsze gelaterie przyciągają tłumy smakoszy tego cudownego i orzeźwiającego daru niebios. Raj dla podniebienia najlepiej testować w lodziarniach wyrabiających lody na miejscu, zwanych Produzione Propria.

Niezwykle smaczne są chleby wyrabiane w małych piekarniach, Włosi sceptycznie podchodzą do masowych wyrobów artykułów spożywczych, dlatego ich kuchnia ma tak wysublimowany smak, niemniej sery takie jak Bel Paese, Gorgonzola czy Taleggio produkowane są już przez większych producentów.

Cokolwiek nie mówić o pizzy we Włoszech, skąd się wywodzi, smakuje wyjątkowo, inaczej niż w innych krajach szczycących się jej podawaniem. Pieczona w piecach opalanych drewnem – forno a legna – podawana jest w sposób tradycyjny, na cienkim cieście bez zbędnych udziwnień, które weszły do mody, gdy to smakowite danie stało się powszechne. Pizzerie mogą mieć różny charakter, ale w tych najprawdziwszych można kupić wyłącznie pizzę, napoje i piwo. Obecnie żaden Włoch nie byłby w stanie zliczyć ile gatunków pizzy może zaoferować przeciętna restauracja.

Stołować można się także w „spaghetteriach” oferujących proste dania mączne i makarony spaghetti najwyższej klasy z całym wachlarzem sosów lub w „osteriach” – specjalizujących się w domowych kulinariach restauracjo-pubach.

Spacerując po włoskich ulicach bardzo często można poczuć aromat świeżo parzonej kawy. Humor można poprawić sobie espresso, caffe lungo – z większą ilością wody, Americano – z domieszką alkoholu, macchiato – podawaną z małą ilością mleka lub caffe late – przypominającą polską białą kawę.

Za Alla spina – piwo z beczki – mogą zabrać się wszyscy miłośnicy tego wspaniałego napoju; popularne piwa to Moretti, Peroni i Dreher, natomiast wódka grappa to mocniejszy trunek pochodzący z Bassano di Grappa w Wenecji Euganejskiej, a za najlepsze włoskie brandy uchodzi Stock. Także wina mają swoje wzmocnione wersje w postaci Martini, Cinzano czy Campari, natomiast po obiedzie dobrze smakuje gorzki drink Amaro lub Amaretto – słodszy z intensywnym smakiem migdałów. Ciekawym doświadczeniem może być skosztowanie gęstej, podpalanej, słodkiej, anyżowej mieszanki z ziarnkiem kawy – Sambuki, w każdym barze można zamówić też Strega – żółty, słodki likier o ziołowo-szafranowym smaku. Włosi popisują się także szerokim wachlarzem win, najlepiej smakują Soaves, Valpolicella i Chianti, w końcu włoskie wina zmieniają każdy posiłek i spotkanie rodzinne w przyjemne wydarzenie towarzyskie. We Włoszech ze względu na klimat uprawia się najwięcej odmian winorośli i produkuje najwięcej wina, niż w jakimkolwiek innym kraju. Każdy region ma swoje specyfiki, głębią smaku wyróżniają się Recioto Amarone i Recioto Amabile robione z suszonych winogron, czołowi producenci to Allegrini, Antinori, Clerico, Bruno Giacosa czy Angelo Gala. Warto zapamiętać takie słowa jak wino czerwone – rosso, białe – bianco i różowe – rose lub rosato, żeby później nie mieć problemu w restauracji z doborem ulubionego bukietu.

Istotne we włoskiej kuchni jest pewne rozróżnienie polegające na przykład na tym, że mieszkańcy północy jedzą pasta – makaron w kształcie wstążek, natomiast południowcy spożywają rurki. Północ słynie z makaronów zrobionych z jajek, często podawane są alla Bolognese – z klasycznym sosem, z chudą cielęciną i pomidorami, przyprawionym marchewką, selerem i prosciutto, natomiast klasyczny południowy makaron produkowany jest masowo i podawany z sosem napoletana, na bazie wieprzowiny. Takich podziałów jest wiele i można je zauważyć w różnych odmianach regionalnych, których we Włoszech nie brakuje.

Jak przystało na południowy region Włoch kuchnia kalabryjska ma wpływy kuchni greckiej i na stołach można znaleźć bakłażany, desery z figami, migdałami i miodem, poza tym potrawy najczęściej składają się z makaronu i wieprzowiny. Turyści często zajadają się salami sorpressata, a do potraw dodają specjalne, ostre smarowidło z dużą ilości chili. Amatorom słodkich potraw z pewnością przypadnie do gustu mostacciolo – chleb z miodem i orzechami oraz rosnący tylko na południu owoc podobny do pomarańczy bergamotto wykorzystywany również jako składnik wielu słodkości, do wyrobu likierów i cukierków, natomiast najlepszy w smaku jest inny owoc cedro. Do wyszukanych potraw podaje się takie wina jak lokalne Lento czy słodkie, białe wino Greco di Bianco.

Włochy można scharakteryzować krótko: pizza, telewizja, fiat i piłka nożna, natomiast typowego Włocha rozpoznaje się po urodzie, krzykliwości, gadatliwości i wiecznym uśmiechu. Współczesna Italia pełna jest kulturowych paradoksów, które bardzo często można zauważyć wypoczywając w tej zadziwiającej i pięknej krainie. Powszechnie uważa się, że Włochy to mieszanka zamieszkujących je wielkich rodzin ideologicznych, politycznych i zawodowych. Rodzina jest niezwykle ważna i każda dąży do swojej suwerenności, można to zauważyć w bezpośrednich kontaktach z tymi impulsywnymi, ale bardzo przemiłymi i pogodnymi ludźmi. System społeczny jest nieco urozmaicony, niemniej różnice są mało widoczne i polegają na przykład na tym, że marchesi, czyli markizowie są biznesmenami, niektóre klany liczą się w bankowości, a inne rodziny odnoszą sukcesy w produkcji wina. Są też klasy średnie, czyli borghesi i contadini – rolnicy, którzy także tworzą rozpoznawalne grupy. Wszystkich łączy jednak narodowe motto: fatta la legge, trovato l'inganno – czyli po uchwaleniu prawa znajdzie się sposób, aby je obejść.

Włosi mają jeszcze jedną cechę, są niezwykle dumni ze swej bogatej historii i kultury, gdyż mają więcej zabytków niż w jakimkolwiek innym kraju wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przez co Półwysep Apeniński jest tak tłumnie odwiedzany przez turystów. Dużą rolę w życiu religijnym odgrywa Watykan, a celebrowanie katolickich sakramentów począwszy od chrztu, przez Pierwszą Komunię, obrzędy zaślubin po pogrzeb jest we Włoszech nadal widoczne. Największe uroczystości odbywają się podczas Wielkanocy, kiedy liczne procesje przemierzają ulice miast, Bożego Narodzenia i dnia Wszystkich Świętych. Silne jest także poczucie przynależności do rodziny, miasta i przede wszystkim klubu piłkarskiego czy też własnego domu, można to zauważyć podczas bezpośredniej rozmowy z tymi przemiłymi ludźmi.

Dobrem narodowym, z którego słyną Włochy jest piłka nożna obecna w każdej sferze życia publicznego i społecznego. Narodowość jest pojęciem abstrakcyjnym, ale kiedy pojawia się football lub kuchnia, to już w grę wchodzi umiłowanie do własnego miasta i tradycji. Nazwy włoskich klubów piłkarskich zna chyba każdy niezależnie od tego czy interesuje się footballem, czy nie. Rywalizacja w tej dziedzinie podobna jest do innej „obsesji” narodowej czyli opery i bardzo często ma uwarunkowania regionalne, które łatwo można zauważyć przemieszczając się z północy na południe. Najważniejsza jest miłość do różnego rodzaju widowisk, pokazów i rytuałów, niezależnie w którym miejscu Włoch mają one miejsce, dzięki temu podkreślana jest wartość życia towarzyskiego, prostoty i przyjemności.

Każdy turysta odwiedzający Włochy musi przekonać się czym jest passeggiata, czyli rytuał wieczornego spaceru, randki z pogawędką, flirtem lub nawet plotkowaniem między znajomymi. Na ulicach włoskich miast często można spotkać grupki nie tylko młodych ludzi oddających się esencji włoskiej towarzyskości. Z Włoch wywodzą się właśnie Święto Zakochanych – Walentynki, znane już w starożytności.

We Włoszech do osób młodszych lub rówieśników na powitanie i pożegnanie wystarczy powiedzieć ciao – cześć, natomiast do osób starszych piacere – coś na zasadzie „miło cię spotkać”, buongiorno – dzień dobry lub buonasera – dobry wieczór. Na pożegnanie wystarczy rzucić arrivederci – do widzenia. Po Włochach już po pierwszym kontakcie widać, że są przyjaźnie nastawieni, gdyż żywiołowo padają sobie w ramiona i przyjaźnie się całują. Włosi uwielbiają także komplementy, więc dobrze jest im powiedzieć czasami coś miłego, choćby dotyczącego zdrowego stylu życia, urody lub dobrego wychowania.

Prawdziwym zwyczajem jest we Włoszech picie mezzo – półtoralitrowej karafki winą będącej uzupełnieniem do posiłków, w obyczajowości Włochów picie wina leży w tradycji, niemniej jednak zbyt nadmierne korzystanie z tego trunku nie leży w dobrym tonie.

Obiady zwykle jada się w restauracjach o nazwie trattoria lub po prostu ristorante. Warto pamiętać o rachunku – il conto i dokładnym sprawdzeniu jego listy, gdyż w wielu restauracjach od każdej osoby pobierana jest dodatkowa opłata za nakrycie coperto, a szczegółowy spis zamówionych dań można sprawdzić prosząc o ricevutę – szczegółowy rachunek. Oprócz coperto pobiera się też dodatkową opłatę za obsługę servizo i jeśli nie jest ona wliczona w rachunek przyjmuje się, że wynosi około 10% kwoty do zapłacenia.

Turyści wybierający się do Włoch powinni mieć na uwadze, że tak samo jak w Grecji czy Hiszpanii normalnością jest popołudniowa sjesta, kiedy zamykane są sklepy, urzędy i instytucje, na zatłoczonych zwykle ulicach pozostają pojedynczy ludzie, a wszyscy udają się na zasłużony wypoczynek lub bardzo często krótką drzemkę. Podobnie nie należy się dziwić, że dla Włochów najważniejszym wydarzeniem dnia w tym czasie może być spożywanie posiłków, kiedy wszyscy wybierają się na obiad i zostawiają miejsca pracy.

Zwiedzanie kościołów i innych zabytków nie jest mile widziane w koszulkach bez rękawów, krótkich spódniczkach i krótkich spodenkach, dlatego w niektórych świątyniach można dostać jakieś ubranie na wierzchnie okrycie ciała.

Jeżeli turysta chce skorzystać z taksówki powinien znaleźć jeden z postojów, gdyż we Włoszech nie zatrzymuje się taksówek na ulicach.

Włosi z północy kraju są bardziej powściągliwi od mieszkańców południa, niemniej chętnie odpowiadają na pytania, udzielają pomocy, zawsze też poświęcą czas, żeby opowiedzieć zbłąkanemu turyście o mało znanym fakcie z życia historycznej postaci lub przedstawić swoją opinię na jej temat.

Zarówno wybrzeże Morza Jońskiego, jak i Morza Tyrreńskiego doskonale nadaje się do uprawiania sportów wodnych, w większości kurortów znajdują się wypożyczalnie niezbędnego sprzętu do uprawiania windsurfingu, kitesurfingu i żeglarstwa, bez problemu można zamówić rejsy jachtami i przejażdżki łodzią motorową. Ciekawe wybrzeże nadaje się również do nurkowania – centrum tego hobby znajduje się w miejscowości Drapia.

Paola – malowniczo położone miasto, w dolinie i na górskim zboczu słynie z sanktuarium –   Santuario di San Francesco di Paola, które zostało poświęcone św. Franciszkowi z Paoli, a miejsce corocznie odwiedzają pielgrzymi z całego świata i turyści ciekawi religijnych obrzędów. W Paoli najlepiej pojawić się 4 maja, kiedy odbywa się odpust i liczne procesje zakończone pokazem sztucznych ogni. Klasztor pochodzi z XV w. i jako zabytek zasługuje na uwagę turystów.

Reggio di Calabria – duże, prowincjonalne miasto, które warto zwiedzić przy okazji podróży na Sycylię ze względu na kilka ciekawych zabytków, muzeum z najciekawszymi znaleziskami archeologicznymi w Kalabrii oraz niezwykłą galerię Piccolo Museo di San Paolo ze sztuką sakralną i rosyjskimi ikonami. Portowe miasto ma jeszcze tę zaletę, że jest najlepszym miejscem widokowym na sycylijskie wybrzeże i złowrogą Etnę, którą najlepiej podziwiać ze słynnej nadmorskiej promenady.

Rossano – nie powinni być zawiedzeni miłośnicy historii, gdyż w niewielkim miasteczku można podziwiać najciekawsze zabytki związane z panowaniem Greków zamieszkujących na tych terenach prawie pół wieku. W Rossano przechowuje się między innymi niezwykle rzadki, grecki manuskrypt ciekawie zdobiony – Codex Purpureus; dostępny jest dla zwiedzających w Museo Diocesano. Warto również zaglądnąć do San Marco – bizantyjskiej świątyni górującej nad miastem, z okolic której widoki są nadzwyczaj imponujące.

Sibari – do miasta warto zaglądnąć ze względu na bliskość wspaniałej plaży, na której można odetchnąć w trakcie podróżowania oraz na ciekawe wykopaliska świadczące o bogactwie starożytnego miasta. Ruiny są dobrze utrzymane, dzięki czemu spacerując między nimi można podziwiać takie zabytki jak łaźnie rzymskie czy dom patrycjusza z mozaikami; część historycznych pamiątek wystawiono także na niewielkiej wystawie.

Crotone – miasto, w którym wygrzewanie na piaszczystej plaży można połączyć ze zwiedzaniem. Założona w 710 r. p.n.e. przez Greków osada znana jest z tego, że sam Pitagoras miał w niej formułować swoje twierdzenia. Koniecznie trzeba przespacerować się po zabytkowej starówce oraz zajrzeć do muzeum archeologicznego z ciekawymi znaleziskami z wybrzeża Morza Jońskiego.

Locri Epizefiri – w tym miejscu znajdują się jedne z najważniejszych wykopalisk, które koniecznie trzeba odwiedzić podróżując po tej części wybrzeża. Ruiny były świadkiem spisania pierwszego kodeksu prawnego helleńskiego świata, do dziś zachowały się fragmenty niektórych zabytków z tego okresu, a całą historię miejsca można poznać w lokalnym muzeum. Zwiedzania cennych znalezisk warto poszerzyć o wypoczynek na wspaniałym, piaszczystym wybrzeżu.

San Demetroco Corone – niezwykła albańska wioska, do której Albańczycy przybyli już 1448 r. i do dziś stanowią najliczniejszą mniejszość narodową w regionie. Zwiedzić można Kolegium, w którym nauczał XIX-wieczny, albański, rewolucyjny poeta Girolamo de Rada oraz kościół św. Adriana z interesującą mozaiką podłogową oraz zabytkową chrzcielnicą.

Policoro – do niewielkiej miejscowości warto zajrzeć ze względu na Museo Nazionale della Siritide, w którym można podziwiać niezwykłe znaleziska wykopane z obszaru między rzekami Sinni i Agri, gdzie na przykład po raz pierwszy w historii król Epiru Pyrrus użył słoni do walki z Rzymianami i stąd właśnie pochodzi znane powiedzenie „pyrrusowe zwycięstwo”. W okolicy miasta znajdują się również ciekawe, piaszczyste plaże na których można doskonale wypoczywać po zwiedzaniu miasta.

Masyw Sila – raj dla miłośników pieszych i górskich wędrówek będący odskocznią dla wypoczynku na wybrzeżu. Masyw dzieli się na trzy główne grupy: Sila Greca, Sila Grande i Sila Piccola, każda z nich jest inna i w każdej można znaleźć coś ciekawego. Wśród niezwykłych krajobrazów Sila Greca można natknąć się na malownicze albańskie wioski rozrzucone pośród wzgórz i przepięknych terenów, najbardziej znaną jest San Demetrio Corone z albańskim „collegio” mającym podtrzymać narodowe tradycje i bizantyjskim kościołem Sant'Adriano. Sila Grande słynie nie tylko ze wspaniałych stoków narciarskich, ale także sztucznych jezior i pięknych kurortów jak na przykład Campigliatello będący idealną bazą wypadową na piesze wędrówki oraz miejscem doskonale nadającym się do uprawiania jeździectwa. Atrakcją turystyczną okolic jest dawna zbójecka twierdza Longobucco, a także górskie jeziora, w okolicach których przyjemnie wypoczywa się na piknikach. Sila Piccola to przede wszystkim piękne lasy oraz normandzki zamek, w którym według legend urodził się św. Tomasz z Akwinu. W okolicach masywu jest wiele ciekawych i różnorodnych szlaków turystycznych, a noclegi zapewniają komfortowe hotele i pensjonaty, rejon ma również połączenia autobusowe ze stolicą regionu Cosenzą.

Cumae – pierwsza osada w tym regionie założona przez Greków jest ważnym punktem na turystycznej mapie Kampanii. Warto zwiedzić ruiny przywołujące legendę o wieszczce Sybilli Kumańskiej przepowiadającej przyszłość mitologicznemu Eneaszowi. Turyści najczęściej zaglądają do jaskini Sybilli z budzącym grozę, długim i ciemnym korytarzem oraz wędrują do świątyni Jowisza, z okolic której rozpościerają się godne fotograficznego upamiętnienia widoki na lazurowe wybrzeże i fascynujące jezioro Fusaro.

Herkulanum – nie sposób pominąć tego niezwykłego miejsca w trakcie zwiedzania południa Półwyspu Apenińskiego – starożytne ruiny odkryte dopiero w 1709 r. znajdują się w okolicy Ercolano i są nieco lepiej zachowane niż pozostałości po Pompejach. Obydwa miasta zniszczył wybuch Wezuwiusza w 79 r. n.e., ale pozostałości po starożytnych miastach przetrwały wiele wieków i można je podziwiać podczas pasjonujących wędrówek. Herkulanum miało charakter mieszkalny, zachowały się ruiny Domu Argusa, tzw. hotelu Casa del Albergo z masywnymi kolumnami oraz zespołu łaźni wzbudzającego historyczną zadumę. Zwiedzających to niezwykłe i nastrojowe miejsce mogą zainteresować również mozaiki z Trytonem, Dom Samnicki z pełną wdzięku loggią, Dom z Pięknym Dziedzińcem czy Winiarnia z amforami na pułkach. W trakcie spaceru można zobaczyć jak wyglądała starożytna Palestra – miejsce, w którym odbywały się zawody sportowe oraz luksusowa, dwupiętrowa willa zadziwiająca stanem zachowania. Herkulanum można zwiedzać w towarzystwie przewodników.

Wezuwiusz – intrygujący wulkan, który od zawsze wywierał wpływ na mieszkańców Zatoki Neapolitańskiej i powodował turystyczne obawy jest niezwykłym i wzbudzającym szacunek tłem dla osad położonych na jego zboczach. Jedyny czynny wulkan na kontynencie Europejskim najbardziej zasłynął z erupcji w 79 r. n.e., podczas której unicestwił na zawsze Pompeje i Herkulanum. Wezuwiusz dostępny jest dla zwiedzających, w okolice krateru można dostać się specjalnymi autobusami i busami lub krętą ścieżką prowadzącą na szczyt koło strumieni zastygłej lawy, winorośli i drzew oliwnych.

Pompeje – miasto zniszczone przez Wezuwiusza miało bogatą i niezwykle ciekawą historię – od VIII w. p.n.e. zamieszkiwali je Oskanowie, później władali Etruskowie, Grecy i wojowniczy Samnici, a dopiero za czasów rzymskich zostało zatrzymane w historycznej klatce filmowej potężnego kataklizmu, jakim była erupcja wulkanu datowana na 79 r. n.e. Jak donosili w kronikach świadkowie wydarzenia, niebo pociemniało jak w szczelnie zamkniętym pokoju, a lawa i popiół na zawsze zakonserwowały i uśpiły prężnie rozwijające się miasto z częścią jego mieszkańców. Dzięki temu w późniejszych wiekach naukowcy mogli odtworzyć rzymskie układy społeczne, standard życia, strukturę klasową oraz panujące w mieście obyczaje. Zwiedzanie tego niezwykłego miejsca jest pasjonujące i warto mu poświęcić możliwie najwięcej czasu. Przy każdym wejściu na wykopaliska ustawione są mapy stanowisk ułatwiające poruszanie się po ogromnym terenie. Koniecznie trzeba zobaczyć Forum – otwartą przestrzeń otoczoną ruinami bazyliki, hali targowej oraz świątyni Apolla i Jowisza, wielu turystów zatrzymuje się z zadumą przy Domie Fauna, Domie Wecjuszów czy Domie Poety Tragicznego z niezwykłymi malowidłami ściennymi i zachwycającymi posągami. W świetnie zachowanym Wielkim Teatrze można trafić na przygotowane dla turystów spektakle, podziw budzi również najlepiej zachowany i najstarszy we Włoszech Amfiteatr z 80 r. p.n.e., nie wolno pominąć także Villa dei Misteri – najlepiej zachowanego budynku pałacowego z przypominającym szachownicę układem pokoi i dziedzińców. W Pompejach jest wiele ciekawych zakątków, niezwykłych pomników dawnej, rzymskiej świetności oraz scen zatrzymanych przez Wezuwiusza na wieki, na których poznanie nie powinno się żałować czasu.

Neapol – każdy turysta wybierający się na południe Włoch prędzej czy później trafi do Neapolu – miasta z wielowiekowym dziedzictwem kulturowym widocznym w architekturze, sztuce i kuchni. Większość Włochów jest takiego zdania, że włoska pizza nigdzie indziej tak właśnie nie smakuje, jak w Neapolu. Neapolis – Nowe Miasto – założyli Grecy z Kyme w VI w p.n.e. obok Starego Miasta zwanego przed wiekami Paleopolis. Osadę próbowali podbić Samnici, jednak sprawniejsze oddziały rzymskie zdołały powstrzymać niszczycielski najazd. To właśnie w Neapolu Wergiliusz napisał „Eneidę”, a liczni cesarze zakładali ogrody i wypoczywali na plażach pięknej zatoki. Miastem rządzili także książęta luźno związani z Bizancjum, ważną datą w historii miasta jest natomiast rok 1139, kiedy Roger II Normański przyłączył je do Królestwa Sycylii, a siedem kolejnych dynastii pozostawiło po sobie wspaniałe zabytki, które do dziś są magnesem przyciągającym wielu turystów. Wśród nich były rody z Hiszpanii, Austrii i Francji, a niechlubnie na kartach historii zapisał się Karol I Andegaweński słynący z przeprowadzania krwawych egzekucji. Miasto przez kolejne wieki miało swoje własne życie, z jednej strony pozostawało na uboczu Włoch, a z drugiej budowało własną, południową odrębność. Z Neapolem wiąże się powiedzenie: „zobaczyć Neapol i umrzeć”. Czy tak właściwie jest trzeba przekonać się osobiście zwiedzając niezwykłe miasto, na którego większości ulic można poczuć oddech minionych dziejów. Przed zwiedzaniem dobrze jest zaopatrzyć się w „Campania artecard” ułatwiającą poruszanie się po mieście i gwarantującą bezpłatny wstęp i częściowe zniżki do większości najważniejszych muzeów. Wędrówkę najlepiej zacząć od historycznego serca miasta, czyli starówki rozpościerającej się pomiędzy łatwym do zlokalizowania placem Piazza Garibaldi i ulicą Via Toledo znaną także jako Via Roma. Rejon ten jest niezwykle gwarny, wielu handlarzy zaczepia spacerujących turystów oferując i zachwalając im swoje towary. W oczy rzuca się od razu Porta Capuana – fragment zachowanych, aragońskich murów, z imponującą bramą obronną zdobioną ornamentami oraz Castel Capuano – zamek normandzkiego króla Wilhelma I, pełniący dzisiaj funkcję sądu. Turyści poszukujący pamiątek mogą powędrować na tyły zamku, do dzielnicy Forcella z targowiskiem i wieloma kolorowymi kramami. Z Piazza Garibaldi ciekawy spacer można odbyć ulicą Corso Umberto I w kierunku starówki mijając po drodze Capella del Pio Monte della Misericorda – piękną, ośmiokątną kaplicę z freskami Caravaggia oraz gotycką katedrę San Gennaro, która dla miejscowych jest głównym punktem orientacyjnym, a także skarbnicą pamiątek ze wszystkich okresów historii miasta. Z katedrą wiąże się ciekawa legenda – w jednej z kaplic przechowywana jest głowa patrona Neapolu św. Januarego wraz z flakonikami jego zakrzepniętej krwi. Cud związany ze skropleniem czy „ożywianiem” krwi w stan płynny ma miejsce co roku w pierwszą sobotę maja, 19 września i 16 grudnia, kiedy kapłan ceremoniujący rytuał ogłasza dokonanie cudu, któremu towarzyszą okrzyki „Viva San Gennaero”, a całe miasto ogarnia na tydzień karnawałowa atmosfera. Stojąc przed katedrą warto spojrzeć w kierunku najstarszej budowli w Neapolu, czyli bazyliki Santa Restituta wzniesionej przez Konstantyna Wielkiego z ciekawym baptysterium i wspaniałymi mozaikami, przy okazji spaceru można również zajrzeć do klasztoru Chiostro dei Girolamini z zabytkowymi krużgankami i niesamowitą atmosferą stworzoną przez rosnące na dziedzińcu drzewka pomarańczowe lub zapoznać się z wybitnymi dziełami malarstwa w galerii Quadreria dei Girolamini. Wędrówka nie może pominąć kościoła San Lorenzo Maggiore (odkryto pod nim najstarszą ulicę w mieście, a także pozostałości rzymskiego „forum”) oraz najciekawszej dzielnicy zwanej Spaccanapoli z wartą odwiedzenia ulicą Via San Gregorio Armeno, na której znajdują się liczne pracownie wytwarzające znane w całym Neapolu szopki bożonarodzeniowe zwane „presepi”. Jedną z głównych, a zarazem spacerowych arterii miasta, jest oblegana przez turystów Corso Umberto I, na której szlaku znajduje się kilka ciekawych atrakcji. Jedną z nich jest elegancka XVII-wieczna Fontana del Nettuno, pod którą warto się sfotografować i położony nieco dalej imponujący swoim wyglądem Castel Nuovo wybudowany w 1282 r. przez ród Andegawenów, zachęcający do odwiedzin szczególnie wieczorami, gdy prezentuje się okazale w świetle reflektorów. Turyści uważający się za melomanów powinni przy okazji zajrzeć do Teatro San Carlo – największej sceny operowej we Włoszech, gdzie nieoceniony przepych i bogactwo wykończenia można dostrzec na każdym kroku wśród aksamitów i złoceń, a także niebywałej akustyki, którą warto sprawdzić na żywo podczas przedstawienia. Kawa w Neapolu lub dobry koktajl? – jak najbardziej, najlepiej zasiąść wygodnie z pucharem w ręku na tarasach modnej Caffe Gambrinus i obserwować przy okazji codzienne życie neapolitańczyków, którzy również bardzo często pojawiają się wieczorami na Piazza del Plebiscito – placu mającym odwzorowywać architektonicznie dawną świetność miasta. Wrażenie robi ogromny kościół San Francesco di Paola, szczególnie gdy wieczorem stanie się pod jego strzelistą i oświetloną kopułą, w sąsiedztwie znajduje się również Galleria Umberto I przypominająca  mediolańską galerię ze szklanym sklepieniem zawieszonym na dużej wysokości, można w niej zamówić neapolitańską pizzę i napić się dobrej kawy. Z racji tego, że Neapol jest miastem nadmorskim miłośnicy potraw rybnych powinni udać się do dzielnicy portowej Santa Lucia z gwarnym targiem rybnym, na którym można dostać najświeższe ryby w kraju i tawernami serwującymi ryby prosto z patelni. Pasjonaci historii koniecznie muszą zajrzeć do znanego na świecie Museo Archeologico Nazionale z najciekawszymi eksponatami pochodzącymi z wykopalisk w Pompejach i Herulanum oraz wieloma innymi, ciekawymi zabytkami sztuki, między innymi kolekcją zgromadzoną w tzw. Tajnym Pokoju przeznaczoną wyłącznie dla dorosłych turystów. Za inspirującą można potraktować wizytę w Palazzo Reale di Capodimonte z niezwykłą kolekcją malarską oraz cudownymi ogrodami okalającymi pałac, dającymi wytchnienie w upalne dni. Przyjemnie jest spojrzeć na panoramę miasta z dzielnicy Chiaia wyróżniającej się ładem i klasyczną elegancją, z  ulicami przypominającymi labirynt, w którym spacerujący turyści mieszają się z neapolitańczykami i nieświadomie gubią się w wąskich przejściach. Przytulne restauracje można znaleźć w dzielnicy Mergellina niedaleko portu, z którego odpływają wodoloty na pobliskie wyspy. Ciekawa i pouczająca jest wycieczka kolejką linową w okolice monumentalnej twierdzy Castel Sant'Elmo, w której niegdyś przetrzymywano więźniów politycznych, a dzisiaj jest najlepszym punktem widokowym na miasto, zatokę i imponujący masyw Wezuwiusza górującego nad okolicą. Zdjęcia w tym miejscu obowiązkowe, podobnie jak spacer po całej dzielnicy Vormero pełnej dobrych sklepów, pomników, muzeów, kawiarni i pogodnej atmosfery życzliwych mieszkańców.

Wyspy Liparyjskie – wulkaniczne wyspy znane również jako Wyspy Eolskie są bardzo ważnym punktem na turystycznej mapie południowych Włoch i każda przygoda z południową częścią kraju powinna zetknąć się z tym niezwykłym zakątkiem składającym się z siedmiu wysepek – ich nazwa pochodzi od greckiego boga Eola, który sprawował władzę nad wiatrem i więził go w wyspiarskich jaskiniach. Na wyspach rządzili Grecy, Kartagińczycy oraz piraci, którzy pozostawili po sobie wiele legend o ukrytych skarbach. Wyspa Vulcano oferuje turystom siarkowe kąpiele błotne, trasy spacerowe po kraterach wulkanów oraz niezwykłe plaże z czarnym piaskiem lawowym. Lipari to największa i najbardziej urozmaicona wyspa będąca zachwycającym tworem geologicznym z jedynymi w archipelagu plażami z białym piaskiem oraz ciekawymi miejscami do zwiedzenia takimi jak zamek i muzeum archeologiczne z wartościowymi zbiorami znanymi w całych Włoszech. Nad sąsiednią Saliną porośniętą zielenią górują szczyty bliźniaczych wulkanów, najlepiej smakuje wyrabiane na niej białe wino „malvasia”, warto wybrać się na kilka szlaków spacerowych lub zwiedzić szczyt Monte Fossa delle Felci z sanktuarium Madonny del Terzito. Ekskluzywna Panarea to enklawa białych domków i jachtów skąpana w bujnej roślinności, natomiast Wyspa Stromboli to dwie wioski oddzielone mruczącym co jakiś czas, czynnym kraterem wulkanu, przyciągająca mimo tej aktywności plażami z czarnym piaskiem wtapiającym się w lazurowe morze. Na wyspach organizowane są dzienne i nocne rejsy, w trakcie których przepływa się koło czynnych kraterów wulkanicznych i spiczastych skał wystających z wody, a także kąpie godzinami w morzu i spożywa niezliczoną ilość kawałków pizzy. Turyści posiadający duży zapas czasu powinni wybrać się wypożyczonym rowerem lub skuterem na zwiedzanie okolic, a na wyspy można dostać się wodolotami i promami kursującymi z Milazzo, Mesyny, Palermo i Cefalu na Sycylii.

Sycylia i Palermo – wyspa od wieków uchodziła za niezwykłą krainę kontrastów z bogatą historią oraz atmosferą odróżniającą ją od pozostałych regionów Półwyspu Apenińskiego. Turyści traktują Sycylię jako perłę słonecznych Włoch wyznaczającą kanony piękna oraz luksusu, którego nie powstydziłyby się najznamienitsze kurorty. W powietrzu unosi się zapach cytryn i oliwnych gajów, słońce oplata swoim blaskiem niezwykłe miasteczka, antyczne ruiny oraz morze winnic rozpościerające się aż po bezkresny horyzont. Wyspa ma jeszcze jedno oblicze świadczące o jej niebywałym charakterze, przyciągające turystów z całego świata – wulkaniczny krajobraz Etny i Wysp Eolskich, niebezpieczny, inspirujący, piękny... Stolicą wyspy jest urzekające i fascynujące Palermo leżące w niezwykłej zatoce między Capo Zafferano i uznawanym za najpiękniejszy cypel świata, majestatycznym Monte Pellegrino. Styl życia mieszkańców, osobliwa architektura i niezwykła kultura odróżniają Palermo od innych włoskich miast. W mieście kontrastów zabudowa barokowa przeplata się z arabskimi kopułami, na targowiskach dominują wpływy greckie, a hiszpańskie pałace położone wśród średniowiecznych uliczek zachwycają swoją niepowtarzalnością. Miasto, które przed wiekami było kolonią fenicką i kartagińską przetrwało rządy Saracenów i Normanów, oferuje obecnie turystom wiele zabytków i klimat dawnych epok. Palermo najlepiej zwiedzać na piechotę lub rowerem, a swoją wędrówkę zacząć od głównego skrzyżowania Quattro Canti łączącego dzielnice: Albergheria, Capo, Vucciria i La Kalsa – króluje na nim barok w postaci czterech pomników ozdobionych fontannami i posągami komponującym się z klimatem miejscowości. Warto podejść przy okazji na Piazza Pretoria zwanym „placem wstydu” z powodu frywolnej fontanny i dokazujących w niej nagich postaci lub nie ulegając pokusie udać się do wybudowanego przez Normanów kościoła La Martorana z fantazyjnym wnętrzem i wspaniałymi, greckimi mozaikami. Klimat starego Palermo można poczuć na targu Ballaro tętniącym życiem w sąsiedniej dzielnicy Albergheria, oplecionym siecią wąskich i malowniczych uliczek, wśród których na uwagę zasługuje arcydzieło średniowiecznej architektury kościół San Giovanni degli Eremiti z pięcioma kopułami w kolorze ochry wieńczącymi niewielką świątynię wzniesioną na ruinach meczetu. Warto również zwiedzić katedrę skrywającą groby królewskie oraz zajrzeć do najstarszej dzielnicy Capo z ciekawym Teatro Massimo i Galleria d'Arte Moderna z imponującymi zbiorami malarstwa i rzeźby. Koniecznie trzeba zajść do Museo Archeologico Regionale z wystawą przedstawiającą między innymi skarby ze statków rozbitych u wybrzeży wyspy. Spacer po południowo-wschodnich dzielnicach Palermo powinien zaprowadzić turystów do Villa Giulia – pięknego parku z ogrodem botanicznym, w którym na kilka godzin można schronić się przed promieniami słonecznymi. Kilka interesujących zabytków i muzeów znajduje się również w odnowionej dzielnicy La Kalsa, a żeby przekonać się do końca o dawnej świetności Sycylii można przyjrzeć się z bliska imponującemu Castello di Zisa na obrzeżach miasta. Jeżeli po zwiedzaniu miasta ktoś ma jeszcze siły na rozrywkę powinien pojechać do dzielnicy Mondello, by wypić drinka w którymś z barów na Via Principe di Belomonte lub zabawić się w dyskotece przy Viale Strasburgo lub Via Generale Arimondi. Palermo to również wspaniała, wypoczynkowa miejscowość z rewelacyjnym zapleczem noclegowym oraz malowniczo położoną, piaszczystą, jasną plażą. Na Sycylię można dostać się promami z Reggio di Calabria i Villa San Giovanni.

Kiedy najlepiej lecieć do Kalabrii?
Na letnie wczasy najlepiej wybrać się od maja do października, kiedy temperatury w kraju przekraczają 20°C, najcieplejszymi miesiącami są lipiec i sierpień, kiedy termometry wskazują powyżej 40°C – jest to idealny okres do wylegiwanie się na wspaniałych plażach, chociaż osoby źle znoszące upały powinny mieć na uwadze zbyt wysokie temperatury. Ciepłymi miesiącami są także czerwiec i wrzesień doskonale nadające się na urlopy w bardziej sprzyjających temperaturach powietrza.

Na zwiedzanie zabytków Półwyspu Apenińskiego najlepsze miesiące to od kwietnia do czerwca oraz od września do początków listopada, choć ciężko wtedy skorzystać z kąpieli morskich, niemniej nie ma wtedy tylu turystów co w okresie letnim.

Planując urlop w Kalabrii warto pamiętać również o licznych festiwalach, które mogą dodatkowo urozmaicić wczasy. Najbardziej znane festiwale odbywają się w Cosenzie i są to: marcowy Fiera di S. Giuseppe oraz S. Giuseppe Rock Festiwal, lipcowy Festival delle Invasioni, a także październikowy festiwal wina „La sagra dell'uva e del vino” i Festa del Cioccolato. Ciekawie prezentują się również festiwale i imprezy regionalne związane z tradycjami w okolicach masywu Sila, takie jak Santa Sofia (15-16 lipiec), San Cosmo (26-27 wrzesień) czy San Giorgio (2 kwiecień).

Jaka waluta obowiązuje we Włoszech i jakie są orientacyjne ceny?
We Włoszech obowiązuje wspólna dla całej Unii Europejskiej waluta – Euro. Konsekwencją tego są nieco wyższe ceny niż w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o posiłki w restauracjach i ceny związane z infrastrukturą turystyczną.

Gdzie i jakie pamiątki kupić w Kalabrii?
Półwysep Apeniński to skarbnica różnego rodzaju pamiątek, niezależnie w który region trafimy. W miejscowościach wypoczynkowych i kurortach jest wiele sklepów z pamiątkami, na pewno można w nich znaleźć ciekawe upominki.

Turyści często w małych sklepach i na bazarach szukają antyków i biżuterii, które można kupić taniej niż w stolicy Włoch. Popularnością cieszą się wyroby kulinarne, szczególnie sery takie jak mozzarella, parmezan, gorgonzola czy mascarpone, a także wyborne wina Chianti, Amarone czy Marsala – mogą to być pamiątki przeznaczone do konsumpcji lub dla celów dekoracyjnych w specjalnie przygotowanych butelkach. W każdym sklepie z pamiątkami można także znaleźć suweniry poświęcone największym klubom piłkarskim. Symboliczną pamiątką mogą być miniaturowe włoskie budowle lub miniaturki z papieskimi akcentami. W poszczególnych regionach specyficzne pamiątki przybierają postać masek, koronek, kolorowego szkła czy wyrobów ceramicznych. Turyści o zasobniejszych portfelach mogą pokusić się o wyroby takich marek jak Gucci, Prada czy Armani. Warto pamiętać, że sklepy we Włoszech ze względu na sjestę otwarte są w godzinach: 9:00-13:00 i 15:30/16:00-19:30/20:00.

Jaki czas obowiązuje we Włoszech?
We Włoszech obowiązuje taki sam czas jak u nas.

Jak poruszać się po Kalabrii?
Po Włoszech bardzo dobrze przemieszcza się za pośrednictwem świetnie rozwiniętej kolei obejmującej swoim zasięgiem cały kraj, poszczególne odcinki pokonuje się bardzo szybko. Dobre połączenia kolejowe funkcjonują też na trasach z głównymi miastami w Europie, obsługuje je m. in. pociąg Pendolino i Eurostar Italia. Komunikacja autobusowa jest natomiast wolniejsza i obsługuje krótsze trasy.

Włoskie autostrady są szybkie i płatne, chociaż zdarza się, że w okresie świąt i sezonie letnim mogą być zatłoczone. Kierowcy nie mają obowiązku posiadania międzynarodowego prawa jazdy, a polskie ubezpieczenia komunikacyjne są uznawane. Kierowcę i pasażerów obowiązuje zapięcie pasów, brak kamizelki odblaskowej skutkuje mandatem. Warto też pamiętać, że we Włoszech obowiązują ostre przepisy dotyczące parkowania i niedostosowanie się do nich grozi szybkim odholowaniem samochodu i wysokim mandatem.

Po Kalabrii najlepiej jeździć własnym środkiem transportu lub korzystać w stosunkowo dobrze funkcjonującej komunikacji autobusowej, która dociera do większości liczących się zakątków turystycznych. Pociągi łączą większość głównych miast i kurortów, wiele połączeń zarówno pociągowych jak i autobusowych łączy region z Rzymem. Istotne są także połączenia regionu z Sycylią za pośrednictwem promów kursujących między Reggio di Calabria i Villa San Giovanii z Mesyną.

Jakie plaże są w Kalabrii?
Większość darmowych plaż we Włoszech oznaczona jest jako „spiagia”, natomiast te z płatnym wstępem oraz leżakami, parasolami i dostępem do prysznica to „lido”. Na terenie Włoch można znaleźć plaże zarówno piaszczyste, kamieniste, jak i skaliste, większość z nich przygotowana jest dla turystów już od kwietnia – można wtedy liczyć na wysoki standard usług, czystość i porządek. Przed wyjazdem najlepiej sprawdzić czy kurort, do którego jedziemy ma płatne plaże z całą infrastrukturą i jakie są orientacyjne ceny, a także czy trzeba zabrać z sobą obuwie przeznaczone do kąpieli w miejscach z kamienistym dnem.

Kalabria dysponuje wieloma świetnymi kąpieliskami i wspaniałymi kurortami popularnymi na południu Włoch. Po stronie Morza Tyrreńskiego plaże w większości są piaszczyste (w niektórych miejscach kamieniste) i rozpościerają się na długości kilkunastu kilometrów łącząc takie kurorty jak Scalea, Bruca, Cirella i Cucco Riviere z najbardziej znanym Diamante. Piaszczyste i szerokie plaże można znaleźć niemalże na całym wybrzeżu w takich miejscowościach jak np.: Belvedere Marittimo; w Pizzo są piaszczysto-żwirowe plaże osłonięte falochronami, najbardziej malowniczo położona plaża na wybrzeżu znajduje się w kurorcie Tropea, a dwie wspaniałe piaszczyste i piaszczysto-żwirowe plaże Spiaggia Grotticelle oraz Tonicello są atutem Capo Vaticano. Na wybrzeżu Morza Jońskiego również można znaleźć wspaniałe plaże – żwirowa, ale doskonale zagospodarowana plaża dostępna jest w Sellia Marina, piaszczyste i z drobnych kamieni plaże w Siderno przyciągają wielu turystów, a najbardziej znane, położone w okolicy malowniczej zatoki plaże dostępne są w Catanzaro Lido. Drobny, złoty piasek i możliwość uprawiania wielu dyscyplin sportowych związanych z morzem – z tego słynie Isola Capo Rizzuto.

Przy hotelach wyższej kategorii lub w wybranych kurortach plaża jest usypywana sztucznie lub znacznie różni się od typowych plaż miejskich, dlatego wybierając kurort i hotel warto upewnić się do jakiej plaży będziemy mieli dostęp.

Jakie są ograniczenia celne we Włoszech?
Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na zasadach obowiązujących w UE, co oznacza w praktyce, że rzeczy osobiste i sprzęt na własny użytek nie podlega ograniczeniom celnym. W przypadku towarów można wwozić i wywozić do 200 szt. papierosów, 400 szt. cygaretek, 200 szt. cygar, 1 kg. Tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l mocniejszego alkoholu, 90 l wina i 110 l piwa.

Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia we Włoszech?
W nagłych przypadkach turyści z Polski objęci są we Włoszech bezpłatną podstawową opieką medyczną. Opłaca się jednak wykupić polisę ubezpieczenia podróżnego, która w razie potrzeby umożliwi pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i transport medyczny. Jeżeli posiadamy ubezpieczenie prywatne należy zapoznać się z jego warunkami, gdyż w większości przypadków ubezpieczeniem objęte są koszty leczenia powyżej pewnych kwot, które należy samemu opłacić. Przed wyjazdem za granicę dobrze jest jednak w oddziale wojewódzkiego NFZ złożyć wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest dowodem posiadania takiego ubezpieczenia.

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach i przestrzegać podstawowych zasad higieny. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, ewentualnie gotowaną co najmniej 10 min. Szczepienia ochronne nie są wymagane i nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, niemniej przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo.

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Włoch tak jak i innych krajów Unii Europejskiej jest dowód osobisty lub paszport. Na terenie Włoch bez wizy można przebywać 90 dni, a okres ważności paszportu nie może być krótszy niż dozwolony czas pobytu.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Rzymie: www.rzym.polemb.net

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Włoskiej
Włochy, Rzym, Via Pietro Paolo Rubens, 20, 00197
Tel.: 0039 06 362 04 200, 0039 06 362 04 204 Tel.: 0039 06 362 04 300 (Wydz. Kons.) Tel. dyżurny: 0039 335 599 52 12 (po godz. pracy) Faks: 0039 06 321 78 95 Faks: 0039 06 362 04 322 (Wydz. Kons.)
rzym.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.rzym.polemb.ne